Асатаяқты сақтаушы
– Уахит аға
Менің есімім – Уахит. Әкемнің
аты – Насыр. Насырдың әкесі –
Қалилолла, Қалилолланың әкесі –
Мәулімберлі. Яғни мен Мәулім
берлі атаның шөбересімін. Мәу
лімберлі атамыз Меккеге қыс
айына таман бес кісі болып сапар
шегіпті. Оның ішінде Өлеңтіден
бір кісі, Сайқұдықтан бір кісі бол
ған. Ассуын даярлауға екі жанұя
кісі алып, азыққа алдарына қой
салып, 25 өгізбен, бір атарбамен
жолға шығады. Аталарымыз уа
қытында аса ауқатты болған екен.
Мамыр айының шамасында Құр
бан айты болып, Мәулімберлі
ата Меккеде құрбан шалады. Со
дан кейін елге қарай бет түзейді.
Бірақ Меккеден бері шыққасын
көп ұзамай дүние салады. Сөйтіп,
атаны кері қарай Меккеге апарып
жерлейді. Мәулімберлі атамыз
дың сүйегі Меккеде. Оның жайна
маз, шапан, аса таяғы кенже ұлы
Ғазезге табысталған.
Ғазез 1983 жылы ақпан айында
102 жасында қайтыс болды. Ұзақ
ауырған жоқ, айналасына бей
нет көрсетпеді. Оның әдеті – тек
қана қолдан тігілген киімді киетін.
Ақ сақалды, өте діндар адам еді.
Мәу
лім
берлінің ас
ат
аяғы
Татулық пен тазалыққа үндеген
«Ақ орамал» акциясы
7
oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 1 қыркүйек 2016 жыл
ТАРих
мұраны сақтаушы
Кеңес үкіметі кезінде тұқымымыз
қатты қудалауға түсуі себепті Ға
зез атамыз тіс жарып, әңгіме айт
паған күйі кетті.
Ол қайтыс боларында менің
нағашым – анамның туған ағасы
Қажиахмет Сыралыұлына Мәу
лімберлі атаның аса таяғын ама
наттап, былай дейді: «Бұл таяқты
уақыты келгенде Насырдың ба
ласы Уахитке табыстарсың. Әулет
тен қолайлысы сол. Оның таза
лық жолына да икемі бар». Ғазез
атамыздың аса таяқты өзіне құда
болып келетін менің нағашыма
аманаттауының сыры – олар көр
ші тұрып, нағашым үнемі Ғазез
атамның басын жуып, шаштыр
нағын алып беретін.
Қажиахмет нағашым 2000 жы
лы мамырдың 17сі күні дүние
салды. Ол қайтар алдында, ма
мырдың 15інде мені шақырып
алып: «Мына асатаяқ сіздің әу
леттікі. Мен қайтқасын өзің ұс
тап қал» деді. Нағашымның қара
сында оның ұлы Алдан әкесінің
өсиеті бойынша өздері 17 жыл
сақтаған асатаяқты маған тап
сырды. Осы уақыттан бері аса
таяқ менің шаңырағымда. Таяқ
ты алғаным жайында, әулетімізге
ортақ мұра ретінде сақталатынын
Мәулімберлі атаның немересі –
Ғазезқызы Сәруәр апайға және
Ғазездің Сағи деген екінші бала
сынан туған немересі Қайыржанға
ескерттім.
Жантас НАБИОЛЛАҰЛЫ
Қ
ұлпытастарды зерттеуді
жүйелі ұйымдастыруы
мыздың арқасында Мәулімбер
лі қорымындағы құлпытастар
биыл толық үш тілге аудары
лып, ғалымдардың зерттеуіне
тапсырылды. Ғылыми жоба
шеңберінде тарихшы Жәнібек
Исмурзин Орынбор, Уфа қала
ларындағы мұрағаттардан тың
деректер әкеліп, Мәулімберлі
және оның ұрпақтары туралы
сараптамалық материал дайын
дауда. Терең білімді, діни сауат
ты, мешітмедресе ашып, көп
теген шәкірт дайындаған Мәу
лімберлінің зиратына жақында
ұрпақтары түнек салып, ар
найы садақа берді. Мәулімбер
лінің туған немересі Сәруәр
апамыздың ұлы Кәрім ағаның
еңбегі бұл. Осыдан екі жыл
бұрын дәл осы зират басына
келгенімізде, бұрын қызқыз
қайнаған өмірдің нышаны да
болмады. Өртенген, құлазыған
дала еді. Тек тынымсыз тірші
«Мәулімберлі» білім ордасы
лік болғандығының дәлелі құл
пытастар ғана болатын. Биыл
басқаша, қарақұрым адам, тол
ған көлік, жаңа өмір бастал
ғандай. Садақаға жүзге тарта
адам қатысты. Осы қорымда
атабабалары жерленгендерін
білген ұрпақтары жанжақтан
ағылды. Тіпті Ресей аумағынан
арнайы келгендері де болды.
Бұл жер тек атабабамыз жер
ленген қорым емес, сонымен
қатар заманында осы маңдағы
талайларды біліммен сусын
датқан мешіт пен медресенің
орны, яғни білімғылым орда
сы болған жер. Жәнібек Ис
мурзин Мәулімберлінің әкесі
Байшеркештің және баласы Қа
дықтан естіп алғанымды ал
дын ала жарысып жазбадым).
Үлкендер жағы көздеріне жас
алып, алғыс жаудырумен бол
ды. Туған елдің тарихы туралы
дәрісті атабабаның басына
барып алдық. Астан соң ұрпақ
тары көзі көрген үлкендердің
айтуы бойынша деп мешіт пен
медресенің орнын көрсетті.
Бұл – біздің атабабамыз мақ
сатсыз көшіпқонып жүрген на
дан емес, керісінше көшпелілік
пен отырықшылықты қатар
игерген сауатты, өз тілін, өз ді
нін, өз жерін ерекше құрмет
теген, қорғаған ұлы даланың
Бұл – біздің атабабамыз мақсатсыз көшіп
қонып жүрген надан емес, керісінше көшпелілік
пен отырықшылықты қатар игерген сауатты,
өз тілін, өз дінін, өз жерін ерекше құрметтеген,
қорғаған ұлы даланың иесі екендігін дәлелдейтін
орын. Сондықтан білімғылым ордасының орны
болған бұл жерге арнайы белгі қою аса қажетақ.
жығалидың құлпытастарының
басында олардың өмірбаяны
және еліміз үшін атқарған ең
бектері туралы әңгімеледі (жа
қын арада Жәнібек Исмурзин
нің Мәулімберлі және оның
ұрпақтары туралы тарихымыз
дағы ақтаңдақтарды ашатын
мақаласы жарық көреді, сон
иесі екендігін дәлелдейтін
орын. Сондықтан білімғылым
ордасының орны болған бұл
жерге арнайы белгі қою аса
қажетақ. Болашақта елдің та
рихынан сыр шертетін, ой са
латын, ұлттық рухты көтеретін
тарихи маңызды жерлерге бел
гі қоюды мемлекеттік деңгей
де жүйелі ұйымдастыруды қол
ға алған жөн.
8
oral_oniri@inbox.ru
Бейсенбі, 1 қыркүйек 2016 жыл
Қолы шебер
жАнАР
«Багира» кафесінің қожайыны, ағаштан
түйін түйген шебер Жанар Садарова есімі
ауылдастары арасында құрметпен аталады.
Б
үгінде Жанардың қолынан
шыққан үстелдер, орын
дықтар, киімкешек, ілгіш, шкаф,
қолжуғыш, кереует, сөре, жиһаз
дар көз тартып, әр шаңырақтың
ажарын ашып тұр. Қолына электр
лі тескіш құралын алып, көзіне
көзілдірік киіп, жұмысына кіріс
кен сәтінің де куәсі болған едік.
Ер адамдардың батылы бара бер
мейтін істі ұршықша үйіріп алып
кеткен ол жақында жаңа бір қы
рынан танылып, ауылдастарын
тағы бір сүйсінтті.
Көз жауын алардай құмыра, гүл,
жанжануарлар мүсініндегі кәде
сыйлар жасап, саттыққа шығар
ды. Нәтижесі де жаман емес. Жа
нардың анасы Рабиға апаның ай
туынша, балаларының бәрі де кіш
кентай кездерінен сурет салған.
Ісмерлікке икемді.
Жиһаз жасау оңай шаруа емес.
Нағыз шұқыма жұмыс. Дегенмен
іскер жан өзін осы салада байқап
көруді ойлады. Мұндайда жана
шыры – анасының ақылкеңесі
ауадай қажет. Нағашыларынан да
рыған іскерлік те Жанарды айна
лып өтпегенді. «Іс тігуді қолға
алсам, қалай болар екен?» деген
ойын ортаға салды. Анасы оның
бұл талабын құптай қоймады.
«Ұсақ жұмыс, қалай болар?» де
ген күмәнін алға тартты. Ойлана
келе құмыра, крахмалға салын
ған гүлдер, жанжануарлар бей
несін жасады. Бұл істе қылқалам
құдіреті нәтижесін берді. Алды
мен суретін салып, яғни макетін
құрып алды. Қатесін өзі тауып,
оны түзеу арқылы еңбегін жан
дандыра түсті. Гүлдің сабағына
салфеткаларды шиырлап байла
ды, жібек маталарды крахмал
Жаңа нысан ашылды
Дүйсенбі күні ҚР
Конституциясы мен
ел тәуелсіздігінің
25 жылдығына
орай Тасқала
ауданының
орталығында
«Хозяюшка»
дүкенінің ашылу
рәсімі өтті.
А
талмыш шарада сөз алған
аудан басшысы Санжар
Әлиев шағын және орта биз
несті дамыту бағытында біркел
кі жұмыстардың іске асырылып
жатқанын айтып, күні кеше ғана
иесіз жатқан жерде жаңа үлгіде
бой көтерген сауда орнының
тұрғындарға сапалы қызмет көр
сететініне сенім білдірді. Жаңа
Қалалық әкімдікте
ел дамуының негізгі
қағидалары мен бағыт-
бағдарын, мемлекет пен
қоғамның қатынасын
анықтайтын Конституция
күніне арналған
салтанатты шара өтті.
Оған қала әкімі Нариман
Төреғалиев қатысты.
Ш
ара барысында Консти
туция күні қарсаңында
қызметке қабылданған мемле
кеттік қызметкерлер ант қабылда
ды. Ант берушілердің қатарында
қалалық жұмыспен қамту және
әлеуметтік бағдарламалар бөлімі
экономикалық сараптама және
бухгалтерлік есеп секторының
бас маманы Данияр Қарекенов,
қалалық жұмыспен қамту және
әлеуметтік бағдарламалар бөлімі
нің мүгедектер мен ардагерлерді
әлеуметтік қорғау секторының
бас маманы Гүлнар Нұриденова,
Зашаған кенті әкімі аппаратының
абаттандыру бөлімінің жетекші
маманы Айнұр Тәшімова болды.
Сонымен қатар қала әкімі конс
титуциялық негіздерінің қалып
тасуы мен дамуына, азаматтар
дың конституциялық құқықтарын
қорғауға елеулі үлес қосқан аза
маттарды алғысхаттармен мара
дАЛА-қАЛА
паттады. Марапатталушылардың
қатарында қалалық прокурату
раның бөлім басшысы Асылбек
Қадыралиев, облыстық әділет де
партаменті нормативтікқұқықтық
актілерді тіркеу бөлімінің басшы
сы Мұрат Садықов, «Азаматтарға
арналған үкімет» мемлекеттік кор
порациясы» коммерциялық емес
АҚ БҚО филиалы бірінші басшы
сының міндетін атқарушысы На
зымгүл Қуанышалиева, облыстық
қазынашылық департаментінің
бас қазынашысы Светлана Удало
ва және басқалар бар.
– Елімізде жақсы дәстүрлер
қалыптасты. Солардың бірі – бас
ты мемлекеттік мереке қарса
ңында өңіріміздің лайықты аза
маттарын марапаттау. Қоғамы
мыздың маңызды құндылығы –
бұл қажырлы еңбек. Сондықтан
Елбасы өз атынан және мемлекет
атынан еңбегімен зор табысқа
жеткен азаматтарға ерекше құр
мет көрсетіп келеді. Сіздердің же
тістіктеріңіз әріптестеріңізді жә
не барлық азаматтарды жігер
лендіретініне сенемін, деді Нари
ман Төреғалиев.
Сондайақ қала әкімі Ата заң
күні қарсаңында 16 жасқа толған
азаматтардың жеке куәліктерін
салтанатты түрде табыс етті.
– Сіздер басты құжаттарыңыз
ды мереке қарсаңында алып
отырсыздар. Бүгіннен бастап тә
уелсіз еліміздің толық құқықты
азаматы атанып, дауыс беру құ
қығына ие болдыңыздар. Келе
шекте сіздерді өз елін алға жете
лейтін көшбасшы әрі отаншыл
азаматтар қатарынан көреміз де
ген үміттемін, деді Нариман Тө
реғалиев.
Айымгүл ТӨЛЕУғАЛиЕвА,
«Орал өңірі»
ғимараттың иесі, жас кәсіпкер
Сәуле Өтеғалиеваның алдағы
жұмысына сәттілік тілеп, дүкеннің
лентасын қиды.
Шашу шашылып, жаңа нысан
ның ішіне кірген ауыл тұрғында
ры құтты болсын айтып, ақтан
ауыз тиді.
Шара барысында акция ұйым
дастырылып, екі мың теңгеден
жоғары сауда жасағандарға сый
лықтар табысталды. Сондайақ дү
кен иесі аз қамтылған екі отба
сының балаларына оқу құралдары
салынған сөмкені сыйға тартты.
назгүл СЕРІКҚЫЗЫ,
Тасқала ауданы
Қала әкімінің
МАРАпАТы
дап, қызылдыжасылды гүлдердің
әр алуанын жасап шығарды. Ал
құмыра жасауды алғаш қолға ал
ғанда баклашка, әйнектерді пай
даланса, кейін бұл жұмыстың
түрлі жасалу жолдарын зерттеп,
шығармашылық жұмысын жан
дандыра түсті. Мәселен, жануар
лар мүсіні дәретхана қағаздары
арқылы іске асты. Алдымен ағаш
тан сұлбасын ойып алып, оны әр
леді. Әрбір ұсақ тетіктерін де аса
жауапкершілікпен атқаруға ты
рысты. Жантәнімен беріліп іс
теуінің нәтижесінде осылай әдемі
дүниелер өмірге келді. Әсемдік
ке ерекше ынтазарлық Жанар
дың еңбектен, тәуекел етуден
қашпайтынын байқатады. Ізденіс
– оның басты мұраты. «Ниет, қы
зығушылық болса, адамның қолы
нан келмейтіні жоқ», дейді іскер
жан.
Жалпы, Садаровтар отбасы
ның ептілігі арқасында әр жерде
қолтаңбалары қалған. Олардың
көлік жөндеу, үй құрылысын
жүргізу, темір қақпа, жиһаз жа
саумен айналысатындары бар.
Әулеттің үлкені Мүсілім ағаш ше
бері болса (мамандығы мұғалім),
Палласовка қаласында тұратын
Нұрлан құрылыс жұмысына икем
ді. Темір қақпалар жасаумен ай
налысады. Мереке – көлік жөндеу
дің майталманы. Ал Садаровтар
отбасының отағасы, марқұм Би
сенбай аға техника тілін жетік
меңгерген жан болыпты. Әкеана
қанымен дарыған осынау қасиет
ұрпақтарын да табыс төріне жете
леуде.
Гүлнар ҚАДЫРОвА,
Бөкей ордасы ауданы
«Жалпыға ортақ еңбек қоғамына қарай 20 қадам»
oral_oniri@inbox.ru
9
Бейсенбі, 1 қыркүйек 2016 жыл
АЙнАЛАЙын
Балдырғандар назарына
Қымбатты
балалар!
Қазақ елі үшін азаттықтың ақ та
ңы атқанына, міне, ширек ғасыр,
яғни – 25 жыл! Ұлы мәртебелі Тәуел
сіздіктің осынау мерейтойына орай
біз 15сынып оқушылары арасында
шығармашылық байқау жариялап отырмыз. Әдеттегідей та
қырып пен жанрға шектеу қоймаймыз. Бірақ Отанымыздың
азаттығын асқақтатар, мемлекеттік рәміздер мен мемлекет
тік тілге құрметпен қарауды дәріптер, отандастарымыздың
ынтымағын насихаттар дүниелерге басымдық беріледі. Әри
не, Қазақстанның еңселі ел болуы жолындағы аға ұрпақтың
жанқиярлық ерлігі мен жасампаз еңбегі де басты тақырып.
Егер әскерде Отан алдындағы азаматтық борышын абы
роймен өтеп жүрген ағаң бар ма, ол да – орынды мақтаныш.
Жалғызілікті қарияларға, жәрдемге мұқтаж жандарға қолынан
келгенше қарайласатын балалар туралы да жазу керек. Сон
дайақ үй шаруасында атаанасына ұдайы қолғанат құрбы
құрдастарыңды үлгіөнеге ретінде неге жазбасқа?! Оқу мен
өнерде һәм спортта тең құрбысының алды болып жүрген ұл
қыздарды да ұмытпағайсыңдар. Туған елдің тарихын зерде
леп, табиғатына жанашырлықпен қарау да перзенттік парыз.
Демек, бұл тақырып та сендердің назарларыңнан тыс қалмас
деген үміттеміз. Міне, осы бағыттағы жазған дүниелерің мен
салған суреттеріңді асыға күтеміз. Тек бір мықтап ескерер
жайт, балалар, қазірден бастап не жазсаңдар да шынайы,
табиғи жазуға дағдыланыңдар. Осындай талапталғамға сай
келетін шығармалар ғана газет бетінде жарияланады.
Сонымен, іске сәт, балдырғандар!
Редакция алқасы
«Әке көрген
оқ жонар...»
Атасы жаз шыға қалаға бір келгенінде немересіне велоси
пед алып берген еді. Түсі күрең керім велик өзі.
«Күрең тайыңды» күтіп ұста, деді қария ауылға аттанып
бара жатып немересіне. Бірақ көп ұзамай жазғы каникул бас
талып, ойынға біржола берілген бала атасының әлгі сөзін тарс
ұмытты. Әуелі велосипедтің ана жер, мына жеріне шаң қонды.
Ал алғашқы жауыннан кейін қаңқасына лай су шашырап,
қос дөңгелегі бекітілген ашаларына балшық қатты. Осылайша
керемет «күрең тай» нағыз шұбар ала «жаман тайға» айналды.
Араға үш апта салып, қалаға қайыра келгенінде «күрең тайдың»
түрін көріп, қарт іштей қатты тіксініп қалды. Алайда өзін ана
дайдан көріп, «Алақай, атам келді!» деп, велигін тастай салып,
өзіне қарай құстай ұшқан немересінің қуанышы қарияға әлгі
ренішін ұмыттырып жіберді.
Сол күні кешкі шайдан соң баланың әкесі ауладағы арнайы
жерге барып, жеңіл көлігін жууға кірісті. Осыны байқаған ата
сы үйдің айналасында достарымен күндегідей асыр салып ой
нап жүрген немересін шақырды.
Көріп тұрсың ғой, балам, көкең аутоарғымағын жуып
жатыр. Демек, сен де велосипедіңді жуып ал.
Ойынды қанша қимаса да, бала велигін жумаққа беттеді.
Сүт пісірімнен аса уақыттан соң көкесінің темір тұлпарының
қасында баланың «күрең тайы» да жарқырап тұрды...
«Мектепке жол»
жАЛғАсУдА
Облыста ел
тәуелсіздігінің
25 жылдығына
орай «Бақытты
балалық шақ ме-
кені» ұранымен
өтіп жатқан «Мек-
тепке жол» шара-
сы аясында тамыз
айында 11112
оқушыға 62,77 млн.
теңгенің көмегі
көрсетілді.
Б
ҚО білім басқармасының
бас маманы Ұлболсын
Серғазиеваның айтуын
ша, соның ішінде бюджеттен тыс
қаражат есебінен 7243 шәкіртке
34,64 млн. теңгенің жәрдемі бе
рілді.
«Мектепке жол» шарасы аясын
да қалыптасқан дәстүр бойын
ша биыл да облыстық ішкі істер
департаментінің қызметкерлері
зерде бұзылыстары бар балалар
ға арналған облыстық арнайы
мектепинтернатына бір күндік
жалақысын (1,7 млн. теңге) ау
дарды. БҚО бойынша қылмыстық
атқару жүйесі департаменті алты
оқушыға 100 мың теңгенің көме
гін көрсетті.
Сонымен қатар Бөрлі ауданы
бойынша «ҚПО б.в.» компания
сы (108 оқушыға 1009 мың тең
ге), Қазталов ауданының тұрғыны
Ж. Сәлімгереев (3 отбасына 300
мың теңге) және Оралдан қала
А
қжайық ауданының Қурай
лысай ауылдық округін
дегі Талап орта мектебінде «Мек
Ғажайып әлем
О
рал қалалық ішкі саясат
бөлімінің әлеуметтік тап
сырысы бойынша «Жазғы дема
лысты ұйымдастыру» жобасы ая
сында «Атамекен» қалалық ту
ризм және экология орталығы
ның базасында демалып жатқан
оқушылармен «Ғажайып әлем»
жазғы мектебі ұйымдастырылды.
Балғындардың демалысын есте қа
ларлықтай етіп өткізу мақсатында
көптеген шаралар болды. Жазғы
мектепте өткен туризм тақыры
бындағы әндерді бірге шырқаған
шеберлік сыныптары, жерлесіміз
Мұрат Жәкібаев түсірген қазақ
тың ұшқыш қызы Хиуаз Доспа
нова туралы фильмді бірге тама
шалаған сәттер, табиғатты қорғай
білуге шақырған тренингтер, эко
логияны қорғау бағытындағы тә
жірибелік жұмыстар, өзге де қы
зықты шаралар демалушы бал
ғындардың жадында ұзақ сақта
лары анық. «ҚР Тәуелсіздігіне 25
жыл», «ЕХРО – 2017», «Менің туған
өлкем!» тақырыбындағы сурет
салу байқауларына да балалар
белсене қатысып, бақ сынады. Де
малушы өрендерге ғажайып сәт
тепке жол» шарасына байланыс
ты ауылда біраздан бері жұмыс
жасайтын «Тәтібай қорының»
жетекшісі Гүлмира Сұлтанғалиева
6 оқушыға 50 000 теңгенің көме
гін көрсетті, әкімдік ұжымы 8 оқу
шыға оқу құралдарымен жәрдем
десті.
– Сондайақ кәсіпкерлер Све
та Дәулетова, Абзал Ерғалиев,
Жасқайрат Төлеков те көмектен
аянып қалған жоқ. Кітапхана
меңгерушісі Мейірман Шәкенов
оқушыларға 10 000 теңгеге де
меушілік көрсетті. Мектеп ұжы
мы 39 оқушыны қажетті оқу құ
ралдарымен қамтамасыз етті.
Акция жалғасуда, дейді мек
теп директорының тәрбие ісі
жөніндегі орынбасары Гүлдана
Бекетова.
Бекем БЕКҰЛЫ,
Ақжайық ауданы
Бауыржан ғҰБАЙДУЛЛин
сыйлаған ұйымдастырушылардың
қатарында «Жас эколог» жас
тар қоғамдық бірлестігі және
«ЭкоДАР» қоғамдық бірлестігі де
бар. 1012 тамыз аралығында қа
ламыздағы №2, 12, 26 және Се
ребряков орта мектебінің оқу
шылары Орал – Жымпиты, Қоскөл
– Егіндікөл маршруты бойынша
экспедицияға шығып қайтты. Жаз
ғы мектепке қатысушылардың
барлығы алғысхаттармен және
естелік сыйлықтармен марапат
талды.
Еркін ЕРғАЛиЕв
лық мәслихат депутаты Т. Тілемі
сов (6 оқушыға 50 мың теңге),
«Спецкомплект» және «Автоком
бинат» ЖШС (14 оқушыға 130
мың теңге), Халық банкі филиа
лы (10 оқушыға 108 мың теңге),
«А. Тілеуғалиев» ЖК (30 оқушыға
170 мың теңге) қомақты үлес
қосты.
Еске сала кетейік, «Мектепке
жол» шарасы басталғаннан бер
гі сегіз жыл ішінде бұдан бұрын
өңірде 117647 балаға 534,158 млн.
теңгенің материалдық көмегі бе
рілген болатын.
Биыл аталмыш шара жылда
ғыдай 30 қыркүйекке дейін созы
лады.
Поделитесь с Вашими друзьями: |