Ж асалым белгілері: ерін (ер ін -ер ін д і),
тоғы сы ңқы , кейінді, тербеліңкі (ұяң), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: босаң тоғысыңқы, көмей
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: босаң лепті, ұяң (ызың),
жуан, ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: ерін (ерін -ерін ді),
тоғысыңқы, ұяң, кейінді (жуан), еріндік дауыссыз
дыбыс.
Жіңішке еріндіктүрі: БҮК, БӨ Л ЕК т.б. (16-
4-сурет)
Ж асалы м ы : қ о с е р ін ө з а р а ж ы м д а с а
тоғысады (1), жасалу орны на қарай ерін-ерінді;
тіл ауыз қуысында ілгері итініп жатады (6), тілдің
ж аты сы на қарай ілгерінді; дауыс желбезегі
жартылай тербеледі (5-3), ж елбезек қатысына
қарай тербеліңкі; ерін дөңгеленіп (сүйірленіп)
барып (1-2) жасалады, ерін қаты сы на қарай
еріндік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: қос ерін өзара босаң тоғысады,
тоғысым күшіне қарай босаң тоғы сы ңқы ; ауыз
қуысы мен көмей қуысы қосылып кетеді, үстеме
жасалым орны на қарай ауыз қуысты дыбыс
болып табылады.
Естілімі: қос еріннің тоғы сы м ы босаң
леппен аяқталады, тоғысым бітіміне қарай босаң
лепті; дауыссыз ызың дыбысталады, үн қатысына
қарай ұяң; әуез қаты сы на қарай ж іңіш ке және
ерін әуезді дыбыс болып табылады.
Б 10 жіңішке еріндіктүрінің айырым белгілері
Поделитесь с Вашими друзьями: |