| 7.5.1.3. Мақсат мәнді келер шақ есімше
Есімшенің бұл түрі етістікке -м ақ (-мек, -пақ,
-пек, -бақ, -бек) жұрнағы жалғану арқылы жаса-
лады. Бірақ -м ақ (-м ек) ж ұрнағы ж ал ған ған
сөздің барлығынан мақсат мәнді келер шақ есім-
ше жасала бермейді. Мысалы: Кел демек бар, кет
демек жоқ дегенде мақсат мәні ж оқ, қимыл
есімін жасап тұр (қара: қимыл есімі). Есімшенің
бұл түрі есімш енің барлы қ түрінен де өзгеше.
М әселен, атрибуттық м ағы нада қолданбайды.
Осы ж ағы нан келіп не көптік, не септік, не тәу-
елдік жалғауын қабылдамайды. Текж іктеліп ба-
яндауыш қызметін атқарады. Бұл ерекшелігі -
бұл ф орманы ң есімшеге қатысын да ж оққа ш ы-
ғаратын сияқты. -м ақ формалы есімшеге қолда-
нылыс барысында -шы, -ші қосымшасы қосылып
та айтылады. Бірақ бұл қосымш а морфема емес,
өйткені есімшеге ж алғанғанм ен не лексикалы қ,
не грамматикалық мағына үстемейді. Сондықтан
534
М О Р Ф О Л О Г И Я
да -м а к ф орм алы есімше мен -макш ы формалы
есімше бір мағынада жарыса қолданыла береді.
Мысалы:
Мен бармакпын - Мен бармакшымын
Сен бармаксың - Сен бармакшысың
Сіз бармаксыз - Сіз бармакшысыз
Ол бармак
- Ол бармакшы
Сондықтан -лш кжұрнағына қосылып тұрған
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
