| 7.5.1.2. Болжалды келер шақ есімше
Есімшенің бұл түрі -ар (-ер, -р, -с) жұрнақта-
ры арқылы жасалады. -ар (-ер, -р) болымды етіс-
тіктерге жалғанса, -сж ұрнағы болымсыз етістік-
терге жалғанады: барар - бармас. Болжалды есім-
ше де атрибуттық және жіктеліп предикатты қ
мағынада қолданылады.
Есімш енің бұл түрі басқалары ндай тәуел-
деніп, септеліп қолданылғанымен көптікж алғау-
ды қабылдамайды. Бұл есім ш енің осы түрінің
өзіндік ерекшелігін білдіреді. Дегенмен өткен шақ
есімшелерге қарағанда -ар, -ер, -р, -стұлғалы есім-
ше сирек тәуелденіп, сирек септеледі. М ысалы:
Келердің алдында білдің. Келмеске кетті. Айта-
рын айтып қалсын. Үшарымды ж ел, қонарымды
сай біледі. Көрмес - түйені де кормес.
Есімш енің бұл түрінен конверсия жолымен
зат есімдер қалыптасқан. Мысалы: ат байлар, шаш
сипар, алтыатарт.б.
Бұл есім ш ен ің болы м ды , болы м сы з түрі
қосарланы п, әрі қарай түрлі септік ж алғауы ар-
қылы қолданылады да болымшы, шұғыл әрекетті
аңғартады . М ысалы: болар - болмас жүмыс (бо-
лымшы жүмыс), келер-келместен кірісті (асығыс,
шүғыл), барар-бармасын қүдай біледі (күмәнді).
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
