| -ғы , -гі, -қы, -кі тұлғасы на тэуелдік жалғауы
ж алғаны пкелді немесекеледі көмекші етістікпен
тіркескен күрделі етістік) тәуелдік жалғау арқы -
лы ж ақ қ а жіктеледі, қим ы л, іс-әрекет иесі, ж ақ
иесі (жіктеу есімдігі) атау тұлғада емес, ілік сеп-
тігінде тұрады.
Бұл түрленудің ерекш елігі сол қалау рай
тұлғалы күрделі етістік негізгі тәуелдік жалғау
тұлғасында (3 жақтың бірінде) тұрады да, комекші
етістіккел жедел откен ш ақ (келді) немесе ауыс-
палы келер осы ш ақ келеді тұлғасы нда келіп,
жіктік ж алғауды ң 3-жағында айтылады: келді
дегенде нолдік форма, келеді дегенде -ді жал-
ғауы 3-ж ақ ж іктік жалғауы. Сөйлемді аяқтап,
тиянақты етіп тұратын предикатгық (баяндауыш-
тық) тұлға - осы, яғн и нөлдік формалы -ды
тұлғалы 3-ж ақ жіктік жалғау болса керек, бірақ
бұл басқа ж ақта қолданылмайды, өйткені ф ор-
мальды түрде оны ң (келудің) грамматикалық
субъектісі ретіндегі сөз - тәуелдік ж алғау арқы -
лы заттанып тұрған субъект ілік септігінде анық-
тауыштық қатынаста жұмсалады. Осы қалау рай
тұлғалы сөйлем, бұл тұлға баяндауыш болғанда,
бастауышы болмайтын себепті жақсыз сөйлем деп
аталып жүр. Ш ы нды ғы нда, бұнда логикалы қ
субъект (қимылды іске асырушы) бар, ол 3-жақ-
тың бірінде тұрады, бірақ бастауыш болатын атау
септігінде емес, ілік септікте болады. Кейде ілік
сегітіктегі есімдіктер жақты сойлем үлгісімен атау
тұлғалы болып та айтылады: мен барғым кел-
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
