| ол тұр -ол тұрар -ол тұрып тұр (осы ш ақ - келер
шақ) деген алғаш қы тұлғасы әр түрлі дыбыстық
өзгерістерге түсті. Түбірдегі дауысты дыбысты ң
өзгерісін былай қойғанда (тұр-тор), сөз басында-
ғы қатаң дыбыстың ұяңдануы (түр//дүр -, ты р//
-дыр) немесе сөздің -ы р//-ур деген екінш і буы-
ны түсіп қалып, соны ң салдарынан сөз мүжіліп
бары п, тұр-ур / / дур-ур// дур тұр//дұр тыр-ыр//
дыр-ыр-тыр//дыр-тыр//дыр (қазақш а, өзбекш е
-ды, -ди, қы р ғы зш а -т) болып қосы м ш аға ай-
налған.
Баяндауыш қызметінде тұйық етістік қолда-
ны лғанда, ол жіктелу жүйесінен тіпті алш ақтап
кетеді, өйткені үшінші жақта тұрған тұйық етістік
(мысалы, міндетіміз - жақсы оқу, яғни ол -жақсы
оқу сияқты) предикат ретінде белгілі бір шартты-
лықпен түсінілсе де, оның (тұйық етістік түрінің)
предикат қы зметінде бірінші және екінш і ж ақ-
тарда жұмсалуы м ағы н алы қ (сем ан тикалы қ),
тұлғалық (формалық) жағынан да қазақ тілі нор-
масына сай емес:мен үйрену-мін, келу-мін, сен
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
