ты, сен жетілік қарғаны жүр ж әне сен үйге жүр,
шаштарыңды тараңдар ж әне үйді-үйлеріңе та-
раңдар деген сөйлемдер құрауға болады. Ал мұнда-
ғы етістіктің әрқай сы сы әрі салт, әрі сабақты
болып қызмет атқарып тұр” (Ы.А.). Бұлай болу-
дың, я ғн и кейбір етістіктер ауыс я қосымш а ма-
ғынада көп мағы наның бірінде келгенде әрі салт,
әрі сабақты болуы, біріншіден, тіддің дамып оты-
руының жемісі, тілмен бірге соның бір элементі
ретінде етістік, оны ң семантикалы қ қырлары да
дамып, жетіліп, өзгеріске түсіп отырады. Екін-
шіден, етістіктегі салтты лы қ-сабақты лы қ мән
оның (етістіктің) жалпы ф амматикалы қ мағына-
сының (лексикалық мағынасының жалпылануы,
абстракциялануы нәтиж есінде пайда болатын
грамматикалық м ағы н асы н ы ң ) негізгі діңгегі,
тірегі, басты мәнді көрсеткіші емес екенін көрсе-
теді, ондай ж алпы грамматикалық м ағы наны ң
басты мэнді көрсеткіш і - жалпы қимылды, іс-
әрекетті, процесті білдіру, ал салтты лы қ-сабақ-
тылық соның негізінде ғана пайда болатын екінші
семантикалық сипаты. Етістік түбірлерге кейбір
(әсіресе, етіс) қосымш алар жалғану нәтижесінде
етістіктің негізгі қим ы лды қ, іс-әрекеттік семан-
тикасы озгермей, сабакты етістік салт етістікке,
салт етістік сабақты етістікке айналуынын өзі осы-
ны дэлелдейді. М ысалы, әңгімені айту, кітапты
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
