тыр екен), көмектес (мен барғанмен, ол келмеді),
- дықтан, -діктен қосы м ш асы үстеліп (мүғалім
ауырғандықтан, сабақ б ол м ады ), -ш а, -ш е,
-дай, -дей қосымш асы үстеліп (мен барғанша,
ол кетіп қалыпты), сондай-ақсайын, соң, кезде,
шақта (ш ы ғы с септіктен кей ін )кей ін , соң, бері,
(барыс септіктен кейін), дейін, шейінт.б. шылау,
комекші сөздермен тіркесіп келіп жұмсалады (бар-
ған сайын, келген соң, бергеннен кейін, барғанға
дейін, айтқан кезде т.б.). Есім ш енің барлы қ
түрлері, ж оғары да көрсетілгендей, ш ақты қ ма-
ғы нам ен тікелей байланысты, сондықтан да, бір
жағынан есімшенің түрлері қай шаққа байланыс-
ты болса, сол шақ атауымен аталып бөлінеді, ек-
іншіден, етістіктің шақ категориясын (ф ам м ати-
калы қ категория ретінде) ж асауға негіз болады,
бірақ өзі есімше ретінде грамматикалық катего-
рия бола алмайды.
Өйткені есімшенің қай түрі да екінші сөзбен
(зат есіммен) афибутты қ (анықтауыштық) қаты-
504
М О Р Ф О Л О Г И Я
наста, объективтік (сы нды қ) мәнде (кісі бол-ар
Поделитесь с Вашими друзьями: |