1) -ғар қосымшасын -ғару формасынан қыс-
қарды деу;
2) -ған қосы м ш асы н -ғар қосы м ш асы нан
пайда болды деу.
Бұл екі пікірдің алды ңғы сы н толы қ м ақұл-
дауға болады. Ө йткені -ғару > -ғар ізі ескі қол-
жазба ескерткіштерден бастап бүгінгі түрік туыс-
тас тілдердің қазіргі айтылу нормасынан да көптеп
кездесетін дағды ны ң бірі боп саналады. Ал, соң-
ғы пікір біраз ойлануды қажет етеді. Өйткені, ең
алдымен, қазақ тілінде, тіпті жалпы түрік туыс-
тас тілдерде де р ды бы сы ны ң н дыбысына ауысу
дағды сы жоқ. Екінш іден, р дыбысы орны на н
дыбысын қолданудың сонш алық қажет болатын-
дай тұрақты себебі де ж оқ. Сол себепті -ған
қосымш асы н -ғар қосы м ш асы нан шықты деген
пікір әлі де болса аны қтай түсуді қажет етеді.
Біздің ойымызша, барыс септігінің -ған фор-
масы -ғар формасынан шықпаса керек. Бұл фор-
маларды тілдің даму процесінің белгілі бір кезе-
ңінде бірқатар пайда болып, күні бүгінге дейін
қатар өмір сүріп келе жатқан формалар деп қара-
ған жөн. Бұлай деп айтуы мы зға осы екі ф орма-
дан жеке-жеке салаға бөліне өрбіп тараған көпте-
ген қы сқарған фөрмалардың -ғар -ңар -ңа / / -ңә
Поделитесь с Вашими друзьями: |