4. СЫН ЕСІМДЕР СӨЗЖАСАМЫ
С ы н атаулары сөзжасамы бұған дейін орта
және жоғары оқу орындары оқулықтарында, жеке
м онографиялық еңбектерде тек морфология дең-
гейінде қарастыры лы п келді. Тілдің дербес бір
деңгейі ретінде енді саралана бастаған сөзжасам
жүйесінде арнайы әлі зерттелген емес. Сірә, со-
дан да болу керек, оларда сын есім жұрнақтары -
ның лингвистикалы қ табиғаты сөзжасамдық жа-
ғы н ан жете аш ылмай келді ж әне өздерінің сан-
ды қ құрамы ж өнінен де толы қ, бар көлемінде
қамтылмады. Ал қам ты лғандары ны ң м ағы насы
көп жағдайда негіздеуші (түбір) сөзбен байланыс-
тырылмады, я ғн и одан тыс жағдайда түсіндірілді.
С оны ң салдарынан сөзжасам ж ұрнақтары ны ң
ж үйесіз әрі құры лы мды қ ж ағы н ан әркелкі си-
патталған тұстары да аз болмады.
Қ азақ тілінде жаңа м ағы налы дериват туы-
лымдар одағайлардан басқа атау сөздердің бәрінен
жасалады. Сын атауы ж ұрнақтары ж алғанаты н
негіздеме сөздер өздерінің құрылымы ж ағы нан
әдетте туа түбір (м ай+лы ), туынды түбір (аш-
па+лы , қолданба+лы), күрделі (белбеу+лі) неме-
се тіркесті түбір (ақ ш аш +ты , қы р мұры н+ды )
болып келеді.
СЫН ЕСІМДЕР СӨЗЖАСАМЫ
343
4.1. Ж Ұ РН А Қ ТЫ С Ы Н Е С ІМ Д Е Р
Поделитесь с Вашими друзьями: |