744
СИНТАКСИС
м екен п ы сы қтау ы ш тан бастал аты н хабарлы
сөйлемнен болған тізбекті күрделі синтаксистік
түтастықты көркем әдебиет мысалынан көруге
болады:
Суйіндік аулына Абайлар ел орынга отыра
келді. Өз қыстауынан айырылып, қарауылдың бас
жагын - Туйөркеш деген жерді қыстаган Суйіндік
аулы қазір тамда емес, киіз уйде екен. Мал, жан
көп, бай ауыл осы орынды қыстауга лайықтап
алганмен, әлі жаңа қыстау сала алмай, ескілеу
қара қорага сыя алмай, куннің көзі жылысымен
киіз уйге шыгыпты (Әуезов).
Алғашқы сойлем мекен пысықтауыпгган бас-
талып түр ж әне мезгіл пысықтауыш ы да бар.
Күрделі синтаксистік түтасты қтағы айты лған
мазмүн алғашқы сойлем басталып түрған мекен
пысықтауыштан орбіп отыр, яғни одан кейін де
Сүйіндік аулы туралы ғана айтылады. Екінші
сойлем біріншімен пысықтауыш - бастауыш қаты-
наста (Сүйіндік аулына - Сүйіндік аулы) бай-
ланысса, үшінші сойлем екіншімен бастауыш - бас-
тауыш қатынасында (Сүйіндік аулы - бай ауыл)
байланысып түр.
Поделитесь с Вашими друзьями: | 
