Ж асалым белгілері: тіл ұш ы , ж и н а қ ы
жуы сы ңқы, ілгерінді, тербеліңкі (ұяң), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: босаң жуысыңқы, ауыз
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: босаң лепті, ұяң, жіңішке,
ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: тіл ұш ы, ж и н ақы
ж уы сы ңқы , ұяң, ілгерінді (жіңіш ке), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Ж дауыссыз дыбысының үндесім түрлері
Жуан езулік түрі: Ж АҚ, Ж Ы Р т.б. (20-1-
сурет)
Жасалымы: тіл ұшы мен қызыл иек озара
жайылыңқы жуысады (2-3), жасалу орнына қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады
(8), тілдің ж аты сы н а қарай кейінді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу
тартып) барып (1-3) жасалады, ерін қатысына
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: тіл ұшы мен қызыл иек озара
босаң жуысады, жуысым күш іне қарай босаң
жуысыңқы; ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стілім і: тіл ұш ы м ен қы зы л и е к тің
жуысымы босаң леппен аяқталады , жуысым
бітім іне қарай б о саң леп ті; дуы ссы з ы зы ң
дыбысталады, үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қатысына қарай жуан және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
Ж жуан езулік түрінің айырым белгілері
Поделитесь с Вашими друзьями: |